خطاب به جابر ابن عبد اللّه انصارىّ

«1261»

364.وَ قَالَ (علیه السلام) :لِجَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيِّ يَا جَابِرُ قِوَامُ الدِّینِ وَ الدُّنْيَا بِأَرْبَعَةٍ عَالِمٍ مُسْتَعْمِلٍ عِلْمَهُ وَ جَاهِلٍ لَا يَسْتَنْكِفُ أَنْ يَتَعَلَّمَ وَ جَوَادٍ لَا يَبْخَلُ بِمَعْرُوفِهِ وَ فَقِیرٍ لَا يَبِیعُ آخِرَتَهُ بِدُنْيَاهُ فَإِذَا ضَيَّعَ الْعَالِمُ عِلْمَهُ اسْتَنْكَفَ الْجَاهِلُ أَنْ يَتَعَلَّمَ وَ إِذَا بَخِلَ الْغَنِيُّ بِمَعْرُوفِهِ بَاعَ الْفَقِیرُ آخِرَتَهُ بِدُنْيَاهُ يَا جَابِرُ مَنْ كَثُرَتْ نِعَمُ اللَّهِ عَلَيْهِ كَثُرَتْ حَوَائِجُ النَّاسِ إِلَيْهِ فَمَنْ قَامَ لِلَّهِ فِیهَا بِمَا يَجِبُ عَرَّضَهَا لِلدَّوَامِ وَ الْبَقَاءِ وَ مَنْ لَمْ يَقُمْ فِیهَا بِمَا يَجِبُ عَرَّضَهَا لِلزَّوَالِ وَ الْفَنَاءِ .

امام علیه السّلام بجابر ابن عبد اللّه انصارىّ (از نیكان اصحاب رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در باره پایدارى دین و دنیا) فرموده است : 1-  اى جابر، قوام و برپا بودن دین و دنیا به چهار كس است: عالمى كه علم خود بكار برد (بآن رفتار نماید و بمردم بیاموزد) و جاهلى كه ننگ نداشته باشد از اینكه یاد گیرد، و توانگرى كه به نیكى و احسان خود (در باره دیگرى) بخل نورزد، و فقیرى كه آخرت خویش را بدنیا نفروشد پس هنگامیكه عالم علم خود را بكار نبرد جاهل از آموختن و یاد گرفتن ننگ خواهد داشت، و هنگامیكه غنىّ  

ص1262

و توانگر به نیكى و احسان خویش بخل ورزد فقیر آخرتش را به دنیایش مى فروشد (كارهاى ناشایسته بجا مى آورد). 2-  اى جابر، هر كه نعمتهاى خدا (دارائى و دانائى و بزرگى و مانند آنها) بر او بسیار شود درخواستهاى مردم باو بسیار مى گردد، پس كسی كه براى خدا در آن نعمتها بآنچه كه واجب است قیام نماید آنها را همیشگى و پایدار مى سازد، و آنكه براى خدا در آنها بآنچه كه واجب است قیام ننماید آنها را به نابودى و نیستى مى كشد.